Afət Məmmədzadə

Açar sözlər: Qravitasiya, cazibə, period, astronomiya, Günəş, Yer, planet

Afət Calal qızı Məmmədzadə

“QRAVİTASİYA SAHƏ İNTENSİVLİYİ” MÖVZUSUNUN TƏDRİSİNDƏ ASTRONOMİYA FƏNNİNİN ROLU

Xülasə. Ümumdünya cazibə qanununu ümumtəhsil məktəbinin X sinfində ―Qravitasiya qüvvələri‖ bölməsində tədris olunur. Metodik ədəbiyyatda bu qanunun bir neçə yolla tədrisinə təsadüf olunur. Qanu- nun kəşfi ilə əlaqədar aşağıdakı üç əsas tarixi mərhələni nəzərdən keçirək: 1. Nyutona qədərki dövr. 2. Nyutonun fəaliyyəti dövrü. 3. Nyutondan sonrakı dövr.

Ümumdünya cazibəsi haqqında ilk elementar təsəvvürləri yunan alimləri Aristotel, Empidokl, Anaksa- qor və Demokrit yaratmışlar. Qədim Yunan mütəfəkkirlərinə görə təbiətdə oxşar olan cisimlər birləşməyə çalışırlar. Aristotel müəyyən hündürlükdən buraxılmış cisimlərin Yerə düşmə hadisəsini belə izah edirdi: bütün cisimlər Yerin mərkəzinə doğru hərəkət etməyə çalışır. O, Yeri kainatın mərkəzi hesab edirdi.