Səlbi Abasova
BEYNİN ALIN VƏ GİCGAH SAHƏLƏRİNİN ZƏDƏLƏNMƏSİ ZAMANI ALİ QABIQ FUNKSİYALARININ POZULMASI
Xülasə. Beyin qabığı, beyin kütləsinin
qalan hissəsi ilə müqayisədə insanlarda təkamül baxımından ən gənc
formasiyadır. Baş beyin qabığı orqanizmin həyat fəaliyyətinin tənzimlənməsində,
davranışın mürəkkəb formalarının həyata keçirilməsində, sinir-psixi funksiyaların
inkişafında müstəsna əhəmiyyətə malikdir. Ali beyin funksiyalarına qnozis,
praksis, nitq, yaddaş, təfəkkür və s. daxildir. Müasir anlayışlara görə, bütün
ali beyin funksiyaları mürəkkəb iyerarxik quruluşa malik funksional sistemdir,
öz mexanizmində şərti refleksdir, sosial-tarixi mənşəlidir və hər bir fərddə
doğulduqdan sonra və yalnız sosial mühitdə, müəyyən bir cəmiyyətin sivilizasiya
səviyyəsinin, o cümlədən dil mədəniyyətinin təsiri altında inkişaf edir.
Açar sözlər: alın payı, gicgah payı, ali beyin funksiyaları,
qıcolmalar, lokallaşma, müqavimət, zədələnmənin simptomları