Nicat Ramiz oğlu Əliyev
ŞƏXSİYYƏTİN FORMALAŞMASINDA İQTİSADİ TƏRBİYƏNİN ROLU
Xülasə. Məqalədə uşaqların gələcək iqtisadi həyatlarını düzgün qurmaları üçün
onların iqtisadi tərbiyəsinin lap erkən yaşlardan başlanmasının vacibliyi vurğulanmışdır.
Göstərilir ki, əgər erkən yaşlardan etibarən uşaqlarda düzgün iqtisadi tərbiyə
işi aparılsa, gələcəkdə onlar əsl kişi, əsl xanım kimi öz ailə təsərrüfatlarını
və şəxsi iqtisadi işlərini çox ustalıqla idarə edə biləcəklər. Uşaqlarda
iqtisadi mədəniyyəti lap erkən yaşlardan formalaşdırmaqla onlarda qənaətcillik,
əməksevərlik, məsuliyyətlilik, dürüstlük, qayğıkeşlik, fəallıq, müstəqillik, təşəbbüskarlıq,
tədbirlilik, tələbkarlıq kimi şəxsiyyətyönümlü keyfiyyətlərin formalaşdırılmasının
mümkünlüyü izah olunur. Qeyd olunur ki, uşaqların iqtisadi tərbiyəsinin daha səmərəli
olması üçün onlarda iqtisadiyyata idraki marağın yaradılması çox vacibdir.
Sosial-iqtisadi həyatın müsbət norma və dəyərlərinə idraki marağın
formalaşdırılması şəxsiyyətin formalaşmasında iqtisadi tərbiyənin rolunu göstərir.
İqtisadi tərbiyə nəticəsində uşaqlarda bir çox keyfiyyətlər üzə çıxarılır,
inkişaf etdirilir və bununla da uşaqlar müxtəlif situasiyalarda adekvat hərəkət
etmək və davranmaq bacarıqlarına sahib olurlar. Nəzəri tədqiqatlara və praktiki
təcrübəyə əsaslanan meyar və göstəricilərin iqtisadi tərbiyə prosesində yeri və
təsirləri araşdırılır, iqtisadi tərbiyənin metod və üsulları göstərilir,
mövzular təklif olunur. İqtisadi tərbiyədə layihə, hekayələr, söhbətlər,
dialoqlar, didaktik oyunlar, modelləşdirmə kimi üsullardan istifadə olunur.
Vurğulanır ki, süjetli didaktik oyunlar əmək fəaliyyətini dərk etməyə və hər
hansı bir mühitdə qaydalara düzgün riayət etməyə kömək edir. Uşaqlarda
iqtisadi təfəkkürün inkişaf etdirilməsi, ətraf mühitə qayğıkeş münasibətin
formalaşdırılmasında ailənin, valideynlərin rolu çox vacibdir.
Açar sözlər: iqtisadi tərbiyə,
idraki maraq, uşaq təfəkkürü, pul, iqtisadi mədəniyyət
