Sevinc Hamlet qızı Mehdiyeva

RUS DİLİNİN XARİCİ DİL KİMİ MƏŞĞƏLƏLƏRİNDƏ İSMİN HAL FORMALARININ MƏNALARININ ÖYRƏNİLMƏSİ

Xülasə. Məqalədə rus dilinin xarici dil kimi öyrədilməsində azərbaycanlı tələbələr üçün ismin hal siste­minin mənimsənilməsi məsələləri metodik aspektdə araşdırılır. Hal formalarının söz birləşmələrində se­mantik baxımdan izahı, leksik-semantik və səviyyələrarası əlaqələrin əhəmiyyəti ön plana çəkilir. “Formadan – semantikaya – funksiyaya” prinsipi əsasında qurulan modelin pedaqoji cəhətdən effektivliyi əsaslandırılır. Təd­qiqatda tələbələrin nitq bacarıqlarını inkişaf etdirmək məqsədilə leksik və qrammatik xüsusiyyətləri birləş­dirən tapşırıq sistemi təqdim olunur. Təklif edilən yanaşma hal formalarının mənalı və düzgün istifa­də­sini, həmçinin ümumi dil kompetensiyasının inkişafını təmin edir. Elmi yenilik hal sisteminin öyrənil­mə­sin­də leksik-semantik təhlilin və səviyyələrarası əlaqələrin inteqrasiyası ilə bağlı linqvodidaktik əsas­lan­dır­madan ibarətdir. Praktik əhəmiyyət bu metodikanın ali məktəblərdə rus dilinin xarici dil kimi tədrisində tət­biq olunması imkanlarında öz əksini tapır. Tədqiqat nəticələri göstərir ki, bu yanaşma tələbələrin qrammatik səhv­lərini azaldır, nitq fəaliyyətini aktivləşdirir və kommunikativ kompetensiyanın formalaşmasına kömək edir.

Açar sözlər: rus dili xarici dil kimi, ismin hal formaları, söz birləşməsi, kontekst, semantika, qrammatika, valentlik.