Səlbi Abasova
Açar sözlər: aqnoziya,
apraksiya, afaziya, aleksiya, aqrafiya, akalkuliya, amuziya
Səlbi Ağamehdi qızı
Abasova
BAŞ BEYNİN LOKAL ZƏDƏLƏNMƏLƏRİ ZAMANI
ALİ QABIQ FUNKSİYALARININ POZULMA XÜSUSİYYƏTLƏRİ
Xülasə. Klassik nevrologiya beynin lokal zədələnməsi zamanı
ali qabıq funksiyaların pozulması sindromlarını üç əsas qrupa ayırır:
aqnoziya, apraksiya və afaziya. Bu pozulmalara əlavə olaraq aleksiya, aqrafiya,
akalkuliya, amuziya şəklində daha tez-tez təzahür edən pozulmalar da müşahidə
olunur. Əsas sindromların aqnoziya, apraksiya və afaziyaya bölünməsinin
kliniki əsasları var. Beynin ocaqlı zədələnmələrində ali qabıq funksiyaların
pozulması zamanı xüsusən idrak, hərəki və ya nitq pozulmaları üstünlük təşkil
edir. Nevralgiyada aqnoziya qorunmuş hisslər, duyğular fonunda qavrayışın
pozulması, apraksiya isə sadə motor funksiyaların qorunması fonunda fəaliyyət
pozulmaları kimi izah olunur. Qeyd edilmiş pozulmalar təcrid edilmiş halda
deyil, bir qayda olaraq bir-birini müşayiət edərək təzahür edir.