İlahə Rəsulova

OXUYUB-ANLAMA BACARIQLARININ MÜASİR BEYNƏLXALQ PEDAQOJİ ÜSUL VƏ METODLARININ NƏZƏRİ GÖSTƏRİCİLƏRİ

Xülasə. Məqalədə oxuyub-anlama bacarıqlarının inkişafında həyata keçirilən müasir praktiki mo­del­lə­rin nəzəri əsasları təhlil edilir. Eyni zamanda beynəlxalq pedaqoji modellərin şagirdlərin hərtərəfli inki­şa­fın­da oynadığı rol araşdırılır. İnteraktiv öyrənmə platformalarının yaradılması, müasir informasiya və kom­mu­ni­kasiya texnologiyalarının geniş tətbiqi dövründə milli maraqların, mental qanunların və canlı ünsiyyətin arxa plana keçməməsi üçün təkliflər də təqdim edilir. Məqalə qeyd edilən beynəlxalq metodların ölkəmizdə tət­biqi imkanları ilə də bağlı təhlillər təqdim edir. Bu metod və pedaqoji üsulların tətbiqinə təsir göstərən ami­llər, müsbət və mənfi parametrləri xarakterizə edilir. Burada beynəlxalq pedaqoji modellərin özünü belə an­lamaq üçün müxtəlif mədəniyyətlərin təhsilə necə yanaşdığına dair ümumi nəzəri məsələlər də nəzərə alı­nır. Bütün bunlar son nəticədə təhsilin səmərəliliyinin artırılmasına bu və ya digər şəkildə xidmət edir. Təd­qi­qat zamanı modellərin müxtəlifliyinin səbəbləri də araşdırılır. Effektiv tədris yerli kontekstlərə uy­ğun­laş­dığı üçün vahid “ən yaxşı” model anlayışının olmamasına diqqət çəkilir. Fərdi və kollektivist cəmiyyətlərin fərqli öyrənmə üslubları burada önəmli rol oynayır. Belə ki, bəzi ölkələr təqdim edilən məlumatı əz­bər­lət­məyə, digərləri isə tənqidi düşüncəyə üstünlük verirlər. Məqalədə eyni zamanda oxuyub-anlama üzrə bey­nəl­xalq pedaqoji modellərin tədris və öyrənmə perspektivinin genişləndirilməsindəki rolu təhlil edilir.

Açar sözlər: oxuyub-anlama, pedaqoji üsullar, təhsil, məktəb, qlobal təhsil, interaktiv öyrənmə