Yaqut Ağasiyeva

ÖZÜNÜQİYMƏTLƏNDİRMƏNİN ARTIRILMASI YOLU İLƏ İDRAK FƏALLIĞINA NAİL OLMADA İNKİŞAFETDİRİCİ PROQRAMLARIN TƏTBİQİ

Xülasə. Tələbə kollektivlərində idrak fəallığı onların akademik nailiyyətləri ilə yanaşı şəx­siy­yət­lər­ara­sı münasibətlərində, qarşılıqlı fəaliyyət formalarında, eləcə də gələcəklə bağlı planlarında əsaslı rol oynayır. İdrak fəallığına nail olmaq yalnız koqnitiv bacarıqların artırılması ilə deyil, eləcə də emosional baxımdan reak­siyaların tənzimlənməsi, sosial-affektiv bacarıqların inkişaf etdirilməsi və fəallığın artırılması yolu ilə hə­yata keçirilə bilər. Özünüqiymətləndirmə şagirdlərin, tələbələrin idrak fəallığında əsaslı təsir göstərən amil­lər sırasındadır. Adekvat, eyni zamanda qeyri-adekvat yuxarı və aşağı özünüqiymətləndirmə, öyrənilmiş kö­məksizlik kimi məqamlar koqnitiv bacarıqların təzahüründə müəyyən təsir mexanizminə malikdirlər. Məhz bu səbəbdən məqalə hazırlanarkən yerli və xarici ədəbiyyat nümunələrinə istinadən təhsil alanlara – şa­gird və tələbə kollektivlərində tətbiq edilən inkişafetdirici proqramların mahiyyəti təhlil edilmiş, bu proq­ram­larda özünüqiymətləndirmə probleminin işlənilməsi öyrənilmişdir. Məqalə hazırlanarkən sistemli kon­struk­tiv yanaşma əsasında ədəbiyyat təhlili metodu tətbiq edilmişdir.

Açar sözlər: özünüqiymətləndirmə, idrak fəallığı, koqnitiv bacarıqlar, dəstək proqramları, inkişafetdirici mühit.